Pahara Nepal
  • गृहपृष्ठ
  • समाचार
  • कोरोना भाइरस
  • समाज
    • दुर्घटना
    • स्वास्थ्य
    • अन्तर्वार्ता
    • पहरा विशेष
    • प्रहरी/सुरक्षा
  • राजनीति
  • प्रदेश
    • प्रदेश १
    • प्रदेश २
    • बागमती प्रदेश
    • गण्डकी प्रदेश
    • प्रदेश ५
    • कर्णाली प्रदेश
    • सुदूरपश्चिम प्रदेश
  • राष्ट्रिय
  • अन्तराष्ट्रिय
  • अर्थ/वाणीज्य
  • मनोरन्जन
  • खेलकुद
  • विचार
  • विविध
    • रोचक
    • पत्र-पत्रिका
    • राशिफल
    • फोटो फिचर
    • धर्म/सांस्कृति
    • कला/शैली
    • प्राविधि
English
No Result
View All Result
TRENDING
covid-19 कोरोना भाइरस Coronavirus कोरोना भाइरस संक्रमण कोरोना संक्रमितको मृत्यु नेकपा कोरोना संक्रमण मुक्त मृत्यु
  • गृहपृष्ठ
  • समाचार
  • कोरोना भाइरस
  • समाज
    • दुर्घटना
    • स्वास्थ्य
    • अन्तर्वार्ता
    • पहरा विशेष
    • प्रहरी/सुरक्षा
  • राजनीति
  • प्रदेश
    • प्रदेश १
    • प्रदेश २
    • बागमती प्रदेश
    • गण्डकी प्रदेश
    • प्रदेश ५
    • कर्णाली प्रदेश
    • सुदूरपश्चिम प्रदेश
  • राष्ट्रिय
  • अन्तराष्ट्रिय
  • अर्थ/वाणीज्य
  • मनोरन्जन
  • खेलकुद
  • विचार
  • विविध
    • रोचक
    • पत्र-पत्रिका
    • राशिफल
    • फोटो फिचर
    • धर्म/सांस्कृति
    • कला/शैली
    • प्राविधि
English
No Result
View All Result
nepalvani-logo
No Result
View All Result

मंगल ग्रहको यात्रा मानब सभ्यताको नबीन मोड


मंगल ग्रहको यात्रा मानब सभ्यताको नबीन मोड


—लोकनारायण सुबेदी

बिश्वमा सबैभन्दा पहिला अन्तरिक्ष छोड्ने र अध्ययन गर्ने कामको आरम्भ तत्कालीन समाजबादी सोभियत संघले गरेको थियो । सोभियत संघले छोडेको  त्यो यानको नाम स्पूतनिक थियो र त्यसका बैज्ञानिक थिए यूरी गाग्रीन । त्यसपछि अरु बिकसित देशहरु पनि अन्तरिक्ष अभियानमा संलग्न हुन थाले । चन्द्रमामा पहिलो मानब पाइला टेकाउने काम गर्न संयुक्त राज्य अमेरिकाले सफलता पायो । त्यो अमेरिकी यानको नाम थियो अपोलो र त्यसका बैज्ञानिक थिए नील आर्म स्ट्रङ्ग । त्यसपछि त अन्तरिक्ष अध्ययन र अन्तरिक्ष यात्राको क्रम झन्झन बढ्दै गयो । अन्तरिक्षमा जाने कुरा कुनै देश बिशेषको प्रगतिको मापन गर्ने एउटा महत्वपूर्ण गौरब र बिकसित बैज्ञानिक हैसियत दर्शाउने माध्यम मात्र बनेन, यो त बैज्ञानिक मानब सभ्यताकै एउटा नबीन मोड पनि बन्न पुग्यो ।
यस क्रममा अहिले पछिल्लो समयमा त पृथ्वीबाट मंगल ग्रह तर्फ प्रस्थान गर्ने कुरा एउटा नियमित अभियान जस्तै बन्न थालेको छ । यसरी पृथ्बीबाट मंगल ग्रहतिर जाने अन्तरिक्ष यानहरुको संख्या निकै बढ्न थालको छ । केही साता अगाडि एउटा दुइटा मात्रै होइन तीन–तीन राष्ट्रले आफ्ना–आफ्ना अन्तरिक्ष यान मंगल ग्रहतिर पठाउन सफल भएका छन् । यसमा अमेरिका, चीन र संयुक्त अरब इमिरेट्स पनि पछिल्लो समय सामेल भएर अन्तरिक्षतिर आफ्नो पाइला चालेको छ ।
अन्तरिक्ष तर्फको दौडमा पिछडिएको मानिने गरेको एशियाका लागि संयुक्त अरब इमिरेट्सको यो अभियानलाई एशियाको गौरबको रुपमा पनि लिइदैछ । यद्यपि बैज्ञानिकहरु के भनिरहेका छन् भने मंगल ग्रहतिरको यो दौडा दौडको मूख्य कारण भनेको हामी बसेको पृथ्बी र मंगल ग्रह बीचको लगातार बद्लिने गरेको दूरी हो । आ–आफ्नो कक्षमा सूर्यको वरिपरी घुम्ने पृथ्बी र मंगल ग्रहहरु यस परिक्रमाको क्रममा कुनै बेला परस्पर नजिक आइपुग्दछन् भने कुनै बेला टाढा हुन पुग्दछन् । यो नजिक र टाढा हुने दूरी ५ करोड किलोमिटरदेखि ९ करोड किलोमिटर बीचको रहने गरेको छ । यसरी पृथ्बी र मंगल ग्रह सूर्यको वरिपरी आफ्नो कक्षमा घुम्ने क्रममा कहिले नजिक कहिले टाढा हुने गर्दछन् ।
त्यसैले, स्पष्ट हुन्छ कि पृथ्बीबाट मंगलतर्फ जाने कुनै पनि अन्तरिक्ष यानले यी दुइ ग्रह – पृथी र मंगल– का बीचको यो दूरी नजिक र टाढा हुने क्रमलाई ध्यानमा राखेर अन्तरिक्ष यान छोड्ने या पठाउने गर्दछन् । यसरी सबैभन्दा उपयुक्र सयम त्यही हुन सक्तछ जतिबेला मंगल ग्रह पृथ्वीको नजिक आइरहेको हुन्छ । तर यो पनि यानले सात महिना लगातार हिडेपछि मात्र त्यो सबैभन्दाकम दूरीबाट मंगल ग्रहसम्म पुग्दछ र त्यसैलाई सबैभन्दा कम दूरीको सेरोफेरोको बिन्दू मानिन्छ । पृथ्बीबाट एक पटक अन्तरिक्षमा उडेपछि यो समय २६ महिना पछि मात्र आउँदछ । त्यसैले गर्दा अहिले तीन  देश – अमेरिका,  चीन र संयुक्त अरब इमिरेट्सका – का अन्तरिक्ष यानहरु झण्डै झण्डै एकै समय मंगल ग्रहतर्फ रमाना भए । तर यी तीन देशको यो अन्तरिक्ष अभियानको उदेश्य र अर्थ पनि निकै नै बेग्ला बेग्लै रहेका छन् ।
भनिन्छ संयुक्त अबर इमिरेट्सका लागि यो अन्तरिक्ष अभियानको सबैभन्दा बढी भावनात्मक महत्व छ । किन पनि भने यो उसको पहिलो अन्तरिक्ष अभियान हो । अनि यसमा उ सफल भयो भने यस्तो अभियान चलाउने पश्चिमा एशियाको अरब इमिरेट्स पहिलो देश बन्न जान्छ नै त्यसका अतिरिक्त यस अभियानको पहिलो मुस्लिम राष्ट्र पनि हुन्छ । अर्को उसका लागि संयोग के पनि रहेको छ भने संयुक्त अरब इमिरेट्सलाई बृटिश साम्राज्यबादबाट स्वतन्त्रता प्राप्त भएको पचासौं बार्षिकोत्सब पनि यही बर्ष पर्दछ । त्यसैले पनि उसका लागि यो उपलब्धी यस बर्षका लागि निकै बिशेष उपलब्धी पनि बन्न जानेछ ।
अमेरिका र चीनको यो मंगल अभियानको यतिबेला कुनै भावनात्मक पक्ष रहेको रहेको वा जोडिएको देखिदैन । तर तिनको उदेश्य निकै नै गम्भीर महत्वको रहेका देखिन्छ । चीनको यो अभियाना आर्बिटर, ल्याण्डर र रोभर जस्ता यानहरु सामेल छन् जसले मंगल ग्रहको सतह, तिनले त्यस ग्रहको भित्री तहको र त्यस ग्रहमाथिको बातावरणको बारेमा पनि महत्वपूर्ण जानकारी जुटाउने छन् । अर्कोतिर अमेरिकाको नासा(अन्तरिक्ष अध्ययन केन्द्र) को त यो मंगल अभियनामा १.८ किलोग्रामको एउटा सानो हेलिकोप्टर पनि सामेल गरिएको छ । यस हेलिकोप्टरका सबै कुरा ठिकठाक रहे भने यो पृथ्बीबाट अन्य ग्रह पीण्डमा उड्ने सबैभन्दा पहिलो हेलिकोप्टर पनि बन्ने छ । अर्को यसको बिशेष कुरा के पनि छ भने पहिलनै मंगल ग्रहका लागि छोडिएको नासाको रोभर पर्सिभर्सलाई २०२६ को अर्को मिशनको माध्यमबाट पृथ्बीमा फिर्ता ल्याउने योजना पनि जोडिएको छ ।
बस्तुतः अहिले मंगल ग्रहमा मानब बस्ती बसाउने कुरा एउटा टाढाको काल्पनिक कुरा जस्तै लागिरहेको छ । अहिले त यो पृथ्बीमा कोरोनाबाट मारिनेहरुका लागि मंगल ग्रहमा स्वर्ग बनाउने भन्ने खालको ख्याल ठट्टा पनि चलिहरको छ मंगल अभियान र त्यहाँ मानब बस्ती बसाल्ने कुरा । तर बिज्ञान र प्रबिधिको प्रगतिलाई हेर्दा र केलाउँदा मंगल ग्रहतर्फको तीब्र बन्दै गएको अभियानलाई हेर्दा यो २१औं शताब्दीको अन्त्यसम्ममा मंगलमा मानब बस्तीको परिकल्पना यथार्थमा परिणत हुन नसक्ला भनेर ठोकुवा गर्न सकिदैन ।

Tags: मंगल ग्रह

तपाईको प्रतिक्रिया

Related Posts

डीआईजी बोहराको सक्रियतामा सञ्चालन हुन लागेको आसरा सुधार गृहको मन्त्री साउँद द्धारा निरीक्षण
पहरा विशेष

डीआईजी बोहराको सक्रियतामा सञ्चालन हुन लागेको आसरा सुधार गृहको मन्त्री साउँद द्धारा निरीक्षण

19 hours ago
नेकपा(एकीकृत समाजवादी) निकट अनेरास्वयू कैलालीको टोली भुकम्प प्रभावित क्षेत्रमा प्रस्थान
पहरा विशेष

नेकपा(एकीकृत समाजवादी) निकट अनेरास्वयू कैलालीको टोली भुकम्प प्रभावित क्षेत्रमा प्रस्थान

1 week ago
व्यक्ति दुर्गा प्रसाईसँग किन एमाले भयभित ?
पत्र-पत्रिका

व्यक्ति दुर्गा प्रसाईसँग किन एमाले भयभित ?

2 weeks ago
गौरीघाट र कमलपोखरी पुगेर राष्ट्रपति पौडेलले गरे छठीमाईको पूजा आराधना
पत्र-पत्रिका

गौरीघाट र कमलपोखरी पुगेर राष्ट्रपति पौडेलले गरे छठीमाईको पूजा आराधना

2 weeks ago
विद्यार्थी बोकेको बस इलाममा सडकबाट ३०० मिटर तल खस्यो
पत्र-पत्रिका

विद्यार्थी बोकेको बस इलाममा सडकबाट ३०० मिटर तल खस्यो

2 weeks ago
काठमाडौंमा मनाइयो छठ
पत्र-पत्रिका

काठमाडौंमा मनाइयो छठ

2 weeks ago

ताजा समाचार

डीआईजी बोहराको सक्रियतामा सञ्चालन हुन लागेको आसरा सुधार गृहको मन्त्री साउँद द्धारा निरीक्षण

डीआईजी बोहराको सक्रियतामा सञ्चालन हुन लागेको आसरा सुधार गृहको मन्त्री साउँद द्धारा निरीक्षण

19 hours ago
नेपाल बन पैदावर उद्योग व्यवसायी महाँसंघ सुदूरपश्चिमको अध्यक्षमा हिक्मत कुँवर निर्वाचित

नेपाल बन पैदावर उद्योग व्यवसायी महाँसंघ सुदूरपश्चिमको अध्यक्षमा हिक्मत कुँवर निर्वाचित

1 week ago
नेकपा(एकीकृत समाजवादी) निकट अनेरास्वयू कैलालीको टोली भुकम्प प्रभावित क्षेत्रमा प्रस्थान

नेकपा(एकीकृत समाजवादी) निकट अनेरास्वयू कैलालीको टोली भुकम्प प्रभावित क्षेत्रमा प्रस्थान

1 week ago
व्यक्ति दुर्गा प्रसाईसँग किन एमाले भयभित ?

व्यक्ति दुर्गा प्रसाईसँग किन एमाले भयभित ?

2 weeks ago
गौरीघाट र कमलपोखरी पुगेर राष्ट्रपति पौडेलले गरे छठीमाईको पूजा आराधना

गौरीघाट र कमलपोखरी पुगेर राष्ट्रपति पौडेलले गरे छठीमाईको पूजा आराधना

2 weeks ago


पहरा नेपाल मिडिया प्रा.लि द्वारा संचालित
सूचना विभाग दर्ता नं. :  २०११/०७७/०७८ 
प्रेस काउन्सिल दर्ता नं. :  २१९१ 

कार्यालय: काठमाडौं-१० नेपाल
सम्पर्क नं.: +977-9863182666
इमेल : [email protected]
संचालक/संवाददाता
:
धिरज सिंह बिष्ट
कार्यकारी निर्देशक/सम्पादक: निशा तमाङ
सम्पर्क नं. :  +977-9860176952
सह-सम्पादक : लक्ष्मी जैसी घोडासैनी

हामी सामाजिक संजालमा

Facebook Twitter Youtube Instagram LinkedIn

समाचार

समाज
विचार
राजनीति
राष्ट्रिय
मनोरन्जन
खेलकुद
अन्तर्राष्ट्रिय
अर्थ/वाणीज्य
कोरोना भाइरस

प्रदेश

प्रदेश १
प्रदेश २
बागमती प्रदेश
गण्डकी प्रदेश
प्रदेश ५
कर्णाली प्रदेश
सुदूरपश्चिम प्रदेश
गजल-कविता
विज्ञान/प्राविधि

विविध

समाचार
प्रदेश
रोचक
अपराध
अन्तर्वार्ता
पत्र-पत्रिका
पहरा विशेष
फोटो फिचर
धर्म-सांस्कृति

Copyright © 2020. Pahara Nepal Media Group. Powered by ProTech

  • Privacy Policy
No Result
View All Result
  • गृहपृष्ठ
  • समाचार
  • कोरोना भाइरस
  • समाज
    • दुर्घटना
    • स्वास्थ्य
    • अन्तर्वार्ता
    • पहरा विशेष
    • प्रहरी/सुरक्षा
  • राजनीति
  • प्रदेश
    • प्रदेश १
    • प्रदेश २
    • बागमती प्रदेश
    • गण्डकी प्रदेश
    • प्रदेश ५
    • कर्णाली प्रदेश
    • सुदूरपश्चिम प्रदेश
  • राष्ट्रिय
  • अन्तराष्ट्रिय
  • अर्थ/वाणीज्य
  • मनोरन्जन
  • खेलकुद
  • विचार
  • विविध
    • रोचक
    • पत्र-पत्रिका
    • राशिफल
    • फोटो फिचर
    • धर्म/सांस्कृति
    • कला/शैली
    • प्राविधि