Pahara Nepal
  • गृहपृष्ठ
  • समाचार
  • कोरोना भाइरस
  • समाज
    • दुर्घटना
    • स्वास्थ्य
    • अन्तर्वार्ता
    • पहरा विशेष
    • प्रहरी/सुरक्षा
  • राजनीति
  • प्रदेश
    • प्रदेश १
    • प्रदेश २
    • बागमती प्रदेश
    • गण्डकी प्रदेश
    • प्रदेश ५
    • कर्णाली प्रदेश
    • सुदूरपश्चिम प्रदेश
  • राष्ट्रिय
  • अन्तराष्ट्रिय
  • अर्थ/वाणीज्य
  • मनोरन्जन
  • खेलकुद
  • विचार
  • विविध
    • रोचक
    • पत्र-पत्रिका
    • राशिफल
    • फोटो फिचर
    • धर्म/सांस्कृति
    • कला/शैली
    • प्राविधि
English
No Result
View All Result
TRENDING
covid-19 कोरोना भाइरस Coronavirus कोरोना भाइरस संक्रमण कोरोना संक्रमितको मृत्यु नेकपा कोरोना संक्रमण मुक्त मृत्यु
  • गृहपृष्ठ
  • समाचार
  • कोरोना भाइरस
  • समाज
    • दुर्घटना
    • स्वास्थ्य
    • अन्तर्वार्ता
    • पहरा विशेष
    • प्रहरी/सुरक्षा
  • राजनीति
  • प्रदेश
    • प्रदेश १
    • प्रदेश २
    • बागमती प्रदेश
    • गण्डकी प्रदेश
    • प्रदेश ५
    • कर्णाली प्रदेश
    • सुदूरपश्चिम प्रदेश
  • राष्ट्रिय
  • अन्तराष्ट्रिय
  • अर्थ/वाणीज्य
  • मनोरन्जन
  • खेलकुद
  • विचार
  • विविध
    • रोचक
    • पत्र-पत्रिका
    • राशिफल
    • फोटो फिचर
    • धर्म/सांस्कृति
    • कला/शैली
    • प्राविधि
English
No Result
View All Result
nepalvani-logo
No Result
View All Result

पुस्तकालय दिवसको सन्दर्भ: पुराना र नयाँ पुस्तक र पढाई


पुस्तकालय दिवसको सन्दर्भ: पुराना र नयाँ पुस्तक र पढाई

– लोकनारायण सुवेदी 

पुस्तक पढाई पुरानो जमानामा थिएन । किनकि त्यो सम्भावना बनेकै थिएन । त्यसैले श्रुति, स्मृतिको अर्थात् सुनाउने, सुन्ने र सम्झिने यी तीन महत्वपूर्ण कुरामा भर पर्नु पर्ने जमाना थियो । ज्ञान प्राप्त गर्न तिनकै सहारा लिनुपर्ने हुन्थ्यो । जहाँ पनि पुरानो जमानामा ज्ञानको विकास यस्तै श्रुति स्मृतिबाटै भएको हामी पाउँदछौं । यसैले गर्दा कथा कुथुंग्रीको विकास भएको पनि हामी देख्दछौं । धेरै पछि मात्र पुस्तकको आविस्कार भयो । अनि ज्ञानका विभिन्न विधा र उपविधाहरु पनि क्रमशः विकसित हुँदै आए । आज त पुस्तकहरु ज्ञानको अथाह भण्डार बनेर रहेका छन् । ज्ञान पिपासुहरुका लागि ती अचुक अस्त्रशस्त्र नै हुन् ।

वास्तवमा ती किताबहरु अध्ययन गर्ने या पढ़ने भनेको खोज, अनुसन्धान तथा ज्ञानको र समाजको पुनर्निर्माण गर्ने अत्यन्तै महत्वपूर्ण कुरा हो । तर प्रायःजसो पढाईलाई आज औपचारिक बाध्यता र सुरक्षित आर्थिक जीवनको एउटा माध्यम मात्र मानेर प्राय जहाँसुकै हेर्न थालिएको छ । त्यो सीमित र संकीर्ण दायराको कुरा मात्र हो । अनि यसरी आज किताब या पुस्तककै माध्यमबाट बिश्वका धेरै जसो ज्ञात इतिहासका परिबर्तनहरु ल्याउने महवपूर्ण आधार बनेका छन् र बन्दछन् भन्ने कुरा बिर्सिन थालेको प्रतीत हुन्छ ।

एकजना जना प्रसिद्ध साहित्यकार फ्रेञ्च काफ्का के प्रष्ट भन्ने गर्दथे भने राम्रा किताबहरुले हाम्रो मन मस्तिष्कमा जमेको अज्ञानता र अन्ध बिश्वासको फोहोरलाई त्यसरी नै सफा पारिदिन्छ जसरी एउटा फरुवा या कोदालोले जमेको बर्फलाई खनेर तोड्छ र बाटो निकाल्ने क्षमता राख्दछ  । यसरी मन मस्तिष्कको धूलो मैलो किताबको ज्ञानरुपी फरुवाले खनेर फाल्दछ र ज्ञानका नयाँ नयाँ पत्रहरु खुल्न थाल्दछन् अनि परिबर्तनको आरम्भ हुन्छ ।

हुन त मानिसहरुलाई केही थान किताब पढेपछि या औपचारिक डिग्री हासिल गरेपछि खुब पढें, धेरै पढें  भन्ने लाग्न सक्दछ । तर जसरी हामी दिनदिनै घरको,वरिपरीको र आफ्नै शरीरको पनि सुग्घर सफाई गर्ने गर्दछौं खरेटो, कुचो र आजको जमानामा भ्याकुम क्लिनर लगाउने गर्दछौं त्यसै गरी हाम्रो आँखा र मनमा जमेको फोहोर मैला सफा गर्न पनि निरन्तर पढाईको कुचो चलाउनु पर्ने हुन्छ र यसरी पुस्तक असल ज्ञानको भण्डार अर्थात राष्ट्र, समाज र विश्व उपयोगी पुस्तकहरु सधैं पढ्ने बानी बसाल्नु पर्दछ । यद्यपि कतिपयले समय छैन कहाँ सधै पढ्न सकिन्छ र भनेर पञ्छिन पनि सक्लान् । तर यो मजाको सानदार झूटो कुरा हो । किनकि घण्टौं टेलिभिजन हेर्न, खेलकूद हेर्न या गफ चुट्न या छुट्टी मनाउन समय हुन्छ तर पुस्तक पढ्न किन हुँदैन ?

यस सन्दर्भमा ‘द ट्रेजेडी अफ मिस्टर मारर्न’ र ‘लाफ्टर इन द डार्क’ जस्ता चर्चित किताबका लेखक भ्लादिमिर नबोकोभ भन्दछन् — तपाई समयको चिन्ता नगर्नुहोस्, बश पढ्दै जानुहोस्, यो भन्दा राम्रो तरीकाले तपाईले कतै अन्त समय ब्यतित गर्न या खर्च गर्न सक्नु हुन्न । हुन पनि मनुष्यता र पशुताका बीचको अन्तर पुस्तक नै हो भनिन्छ । त्यही ज्ञानको आधारमा मानिसले आफुलाई बदल्छ, अनि संसारलाई बदल्न अग्रसर हुन्छ । यो ज्ञानको इतिहासमा पटक पटक सिद्ध भएको कुरा पनि हो ।

हामीले बिश्वका  त्यस्ता धेरै बिशिष्ठ ज्ञान पिपासु बिद्वानहरुका बीचबाट कार्ल माक्र्सलाई लिन सक्तछौ, जसले लण्डन म्यूजियम — बिश्वको ठूलो पुस्तकालय – मा बसेर गम्भीर र जिम्मेवारीपूर्ण अध्ययन गरे । अनि दास क्यापिटल (पूँजी) लगायतका किताब लेखेर संसार बदल्ने – युगौदेखिका आम श्रमजीबी जनताका दुःखकष्टहरु बदल्ने र सुन्दर, सुखमय र सुरम्य संसारको पुनिर्माण गर्ने अपूर्ब मार्गदर्शन गरे । 

त्यसैले पुस्तकालयको, पुस्तकको, ज्ञानको ठूलो र महत्वपूर्ण भूमिका छ, रहन्छ । चाहे त्यो पुराना प्रकृतिका पुस्तकालय हुन् या आजको जमानाका बिद्यूतीय अर्थात् ई–पुस्तकालय हुन्, हामीले पढ्न, बुझ्न, बुझाउन छोड्नु हुँदैन । पशुजगतबाट बिकसित मानिस हुनुको सार्थकता पनि बास्तवमा यही नै हो । पुस्तकालय दिवस सधै अमर छ । यसलाई शतत ज्ञान दिवस भने पनि फरक पर्दैन । पुस्तक पढौं, संसार बदलौं, पुस्तकालय दिवस अमर रहोस् !

Tags: पुस्तकालय दिवस

तपाईको प्रतिक्रिया

Related Posts

पाँच जना प्रहरी अतिरिक्त महानिरीक्षकहरू दर्ज्यानी चिन्हद्वारा सुशोभित
पहरा विशेष

पाँच जना प्रहरी अतिरिक्त महानिरीक्षकहरू दर्ज्यानी चिन्हद्वारा सुशोभित

4 days ago
कैलाली बहुमुखी क्याम्पसको स्ववियु निर्वाचनमा नेकपा(एस) र एमाले एकताबद्ध भएर जाने निर्णय
पहरा विशेष

कैलाली बहुमुखी क्याम्पसको स्ववियु निर्वाचनमा नेकपा(एस) र एमाले एकताबद्ध भएर जाने निर्णय

5 days ago
लटिनाथ बहुमुखी क्याम्पसको सभापतिमा अखिल क्रान्तिकारीका कोट्टारी
पहरा विशेष

लटिनाथ बहुमुखी क्याम्पसको सभापतिमा अखिल क्रान्तिकारीका कोट्टारी

6 days ago
नेपालको हिमाली क्षेत्रपछी तराईतिर आँखा लाउदै चीन
पहरा विशेष

नेपालको हिमाली क्षेत्रपछी तराईतिर आँखा लाउदै चीन

2 weeks ago
नौगाडमा कृषकहरुलाई ४ हजार बढी ओखर र किविका बिरुवा वितरण
पहरा विशेष

नौगाडमा कृषकहरुलाई ४ हजार बढी ओखर र किविका बिरुवा वितरण

2 weeks ago
मधेश प्रदेशको मुख्यमन्त्रीमा कांग्रेसको दाबी
पहरा विशेष

मधेश प्रदेशको मुख्यमन्त्रीमा कांग्रेसको दाबी

2 weeks ago

ताजा समाचार

सरकारी सवारी साधनको चरम दुरुपयोग

सरकारी सवारी साधनको चरम दुरुपयोग

2 hours ago
संवैधानिक हिन्दु आयाेग गठन गर्न कांग्रेस युवा नेता शाहकाे माग

संवैधानिक हिन्दु आयाेग गठन गर्न कांग्रेस युवा नेता शाहकाे माग

1 day ago
पाँच जना प्रहरी अतिरिक्त महानिरीक्षकहरू दर्ज्यानी चिन्हद्वारा सुशोभित

पाँच जना प्रहरी अतिरिक्त महानिरीक्षकहरू दर्ज्यानी चिन्हद्वारा सुशोभित

4 days ago
जी२० को अध्यक्षतामा भारत भुटानसहित दक्षिण एसियाका लागि गौरवको विषय: भुटानी मन्त्री

जी२० को अध्यक्षतामा भारत भुटानसहित दक्षिण एसियाका लागि गौरवको विषय: भुटानी मन्त्री

4 days ago
संकटमा पाकिस्तानी लोकतन्त्र

संकटमा पाकिस्तानी लोकतन्त्र

4 days ago


पहरा नेपाल मिडिया प्रा.लि द्वारा संचालित
सूचना विभाग दर्ता नं. :  २०११/०७७/०७८ 
प्रेस काउन्सिल दर्ता नं. :  २१९१ 

सम्पर्क कार्यालय: काठमाडौं-१० नेपाल
शाखा कार्यालय: मार्मा-४ दार्चुला
सम्पर्क नं.: +977-9863182666
इमेल : [email protected]

कार्यकारी निर्देशक/सम्पादक: निशा तमाङ
सम्पर्क नं. :  +977-9860176952
सह-सम्पादक : नरबहादुर पाल

हामी सामाजिक संजालमा

Facebook Twitter Youtube Instagram LinkedIn

समाचार

समाज
विचार
राजनीति
राष्ट्रिय
मनोरन्जन
खेलकुद
अन्तर्राष्ट्रिय
अर्थ/वाणीज्य
कोरोना भाइरस

प्रदेश

प्रदेश १
प्रदेश २
बागमती प्रदेश
गण्डकी प्रदेश
प्रदेश ५
कर्णाली प्रदेश
सुदूरपश्चिम प्रदेश
गजल-कविता
विज्ञान/प्राविधि

विविध

समाचार
प्रदेश
रोचक
अपराध
अन्तर्वार्ता
पत्र-पत्रिका
पहरा विशेष
फोटो फिचर
धर्म-सांस्कृति

Copyright © 2020. Pahara Nepal Media Group. Powered by ProTech

  • Privacy Policy
No Result
View All Result
  • गृहपृष्ठ
  • समाचार
  • कोरोना भाइरस
  • समाज
    • दुर्घटना
    • स्वास्थ्य
    • अन्तर्वार्ता
    • पहरा विशेष
    • प्रहरी/सुरक्षा
  • राजनीति
  • प्रदेश
    • प्रदेश १
    • प्रदेश २
    • बागमती प्रदेश
    • गण्डकी प्रदेश
    • प्रदेश ५
    • कर्णाली प्रदेश
    • सुदूरपश्चिम प्रदेश
  • राष्ट्रिय
  • अन्तराष्ट्रिय
  • अर्थ/वाणीज्य
  • मनोरन्जन
  • खेलकुद
  • विचार
  • विविध
    • रोचक
    • पत्र-पत्रिका
    • राशिफल
    • फोटो फिचर
    • धर्म/सांस्कृति
    • कला/शैली
    • प्राविधि